Bagnet, piórnik, czarny chleb - Anna Wołosik - recenzja


Anna Wołosik jest nauczycielem historii, autorką serii podręczników do historii Opowiem Ci ciekawą historię, współautorka pakietów edukacyjnych poświęconych historii i kulturze. Jej pasją jest opowiadanie i nauczanie o dawnych czasach.

„Bagnet, piórnik, czarny chleb – jak młodzi ludzie pomogli Polsce wybić się na niepodległość” to jej najnowsza książka. Porusza w niej temat historii Polski przełomu XIX i XX wieku. Tytułem nawiązuje do czasów epoki napoleońskiej i słynnej broszury „Czy Polacy mogą się wybić na niepodległość?”. To dosyć ciekawy wybór, zważywszy na to, że broszura zapowiadała raczej odzyskanie niepodległości poprzez powstanie ludowe, nie Wielką Wojnę.

Jest to książka popularno-naukowa dla młodzieży. Napisana jest bardzo prostym językiem, niejednokrotnie autorka tłumaczy słowa i zagadnienia oczywiste dla nastoletniego czytelnika (kawaler, etykieta). Przeznaczona raczej dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z historią lub pragną poznać nieco historii społecznej tego okresu, o której niewiele wspomina się na lekcjach. W bardzo ciekawy sposób opisane jest życie codzienne w miastach i na wsiach w czasie wojny. Pani Wołosik zwróciła uwagę na to, że mimo trwającej wojny życie toczyło się dalej. Rozdziały poświęcone historii politycznej zawierają wiele uogólnień, szczególnie w zakresie powstawania polskich formacji wojskowych (wiele bardziej szczegółowych informacji można znaleźć w podręczniku szkolnym). Każdy rozdział został jednak uzupełniony o wspomnienia, listami lub pocztówkami uczestników opisywanych wydarzeń. Jest to zdecydowanie najbardziej wartościowa rzecz w całej książce: opisy nastolatków (zarówno chłopców, jak i dziewcząt) uciekających z domu, aby móc walczyć o ojczyznę albo list legionisty do dzieci i żony. Dzięki temu każda strona ma swój unikalny, emocjonalny wydźwięk. Osobiście bardzo urzekło mnie wspomnienie, chłopca, który opisywał głód, jaki zapanował w jego miejscowości i to jak szybko wówczas dzieci musiały dorosnąć.

Książka ta jest wyjątkowa ze względu na swoją formę. Poziomy format A4 nie sprzyja szybkiemu i wygodnemu czytaniu, ale pozwala na lepszą prezentację zdjęć, reprodukcji plakatów propagandowych i pocztówek. Między tymi wartościowymi źródłami historycznymi można się natknąć także na pieśni legionistów lub kolorowe ramki, w których zostały wyróżnione ważne informacje. Zatytułowane zostały: „Cenny przedmiot”, „Wczoraj i dziś”, „Scenka z tamtych lat” itd., co stanowi ciekawe urozmaicenie. Publikacja zawiera wiele ciekawostek i podkreślona jest nie tylko rola młodych ludzi w odzyskiwaniu niepodległości, ale także kobiet.

Nagłówki fragmentów tekstu niejednokrotnie zostały sformowane w zabawny i zachęcający do przeczytania sposób. Urzekły mnie żółwie, jako zwierzęta towarzyszące żołnierzom i aż się zaśmiałam. Zwróciłam szczególną uwagę na zwierzęta w oddziałach i mam swoją osobistą refleksję: Polska nie może przystępować do żadnej wojny światowej bez niedźwiedzia w armii.

Podsumowując, nie jest to książka, dla osoby, która bardzo dobrze zna historię I wojny światowej, raczej dla laików w tej dziedzinie, niemniej jest przepełniona ciekawostkami, a zdjęcia, z którymi można się zapoznać, powinny zainteresować każdego miłośnika przełomu XIX i XX wieku. Nikt jednak nie powinien oczekiwać od tej publikacji stylu naukowego, hipotez lub odniesień do historyków, zajmujących się tym okresem – jest to głównie zbiór ciekawostek i wspomnień, z bardzo podstawowymi informacjami dotyczącymi historii politycznej. Szczególnie powinna zainteresować młodych czytelników (7-8 klasa i gimnazjum).




Dominika, lat 16




Książka wydana przez Wydawnictwo Animusz


Komentarze